W obrocie istnieje wiele mechanizmów ochrony interesów stron umowy, a dwa z nich – rękojmia i gwarancja – są szczególnie istotne. Choć oba mechanizmy mają na celu zabezpieczenie przed wadami towaru, rzeczy lub usługi, różnią się one w kilku kluczowych aspektach. Aby uniknąć nieporozumień i skutecznie dochodzić swoich praw, warto zrozumieć, czym się różnią i jak działają.
Rękojmia a gwarancja – czym się różnią?
Podstawową różnicą między rękojmią a gwarancją jest źródło ich pochodzenia oraz charakter odpowiedzialności. Gwarancja jest dobrowolnym zobowiązaniem wynikającym z umowy, natomiast rękojmia wynika z przepisów prawa i jest obowiązkowa. W tym artykule omówimy, jakie prawa przysługują ci z tytułu rękojmi i gwarancji oraz kiedy warto korzystać z każdego z tych mechanizmów.
Gwarancja – Twoje dodatkowe ubezpieczenie
Gwarancja, regulowana przez artykuły 577-581 Kodeksu cywilnego, to dobrowolne zobowiązanie, które może być wprowadzone w umowach takich jak umowa zamiany, umowa dostawy, umowa o dzieło oraz umowa o roboty budowlane. To, co wyróżnia gwarancję, to fakt, że jest ona dodatkowym zastrzeżeniem umownym, które nie jest obowiązkowe. Gwarancja może być ustalana według indywidualnych ustaleń stron umowy i często obejmuje okres ochrony oraz konkretne warunki dotyczące usuwania wad lub napraw.
Przykładowe zapisy umowne mogą brzmieć: „Projektant udziela 2-letniej gwarancji na dokumentację projektową, od dnia, w którym decyzja o pozwoleniu na użytkowanie stanie się ostateczna” lub „Wykonawca udziela gwarancji jakości na wykonaną instalację klimatyzacji, na okres 3 lat od daty przyjęcia wykonania robót. W ramach gwarancji Kupującemu przysługuje prawo żądania usunięcia wady lub dostarczenia i zamontowania klimatyzatora wolnego od wad”.
Rękojmia – obowiązkowa odpowiedzialność zgodnie z ustawą
Rękojmia, regulowana przez artykuły 556-576(4) Kodeksu cywilnego, jest obowiązkową odpowiedzialnością, której podstawą są przepisy ustawowe. W odróżnieniu od gwarancji rękojmia wynika z przepisów prawa i nie zależy od woli stron umowy. Można ją stosować np. do umów dostawy, kontraktacji, umowy o dzieło oraz umowy o roboty budowlane. Rękojmia obejmuje odpowiedzialność za wady, które mogą wystąpić w towarze lub usłudze, a jej zasady są ściśle określone przez ustawę. Odpowiedzialności sprzedawcy nie można ograniczyć lub wyłączyć, jeśli mamy do czynienia z konsumentem.
Przykładowy zapis dotyczący rękojmi: „Projektantka przyjmuje na siebie odpowiedzialność z tytułu rękojmi za wady fizyczne oraz wady prawne dokumentacji technicznej, na okres 3 lat od daty wydania dokumentacji zamawiającemu.”
Czy wiesz ile masz czasu z tytułu rękojmi za wady fizyczne Twojej nieruchomości od dewelopera?
masz 5 lat od dnia wydania rzeczy kupującemu;
wobec umowy z konsumentem deweloper może ten okres jedynie wydłużyć!
jednocześnie masz roszczenie odszkodowawcze z tyt. nienależytego wykonania umowy i jest na to min. 6 lat! Powyższe może obejmować żądanie usunięcia wad albo odszkodowanie pieniężne na pokrycie kosztów prac naprawczych.
W przypadku odpowiedzialności z tytułu rękojmi za wady nieruchomości zapis w umowie może brzmieć następująco:
„Jeżeli lokal ma wady, które ograniczają jego przydatność do użytku, Najemca będzie mógł żądać odpowiedniego obniżenia czynszu o kwotę odpowiadającą 1/30 stawki miesięcznej za każdy dzień trwania wad. Jeżeli w chwili wydania Najemcy lokal będzie miał wady, które uniemożliwiają przewidziane w umowie używanie go, albo jeżeli wady takie powstały później, a Wynajmujący mimo otrzymania zawiadomienia nie usunął ich w odpowiednim czasie, albo jeżeli wady usunąć się nie dadzą, Najemca będzie mógł wypowiedzieć umowę bez zachowania terminów wypowiedzenia. Powyższe roszczenia nie będą przysługiwać, jeżeli Najemca wiedział o wadach w chwili zawarcia umowy.” lub "Deweloper udziela Nabywcy 5-letniej rękojmi na wady fizyczne Lokalu, przy czym w stosunku do zamontowanych w budynkach elementów wyposażenia, urządzeń, osprzętu, itp. udzielona zostaje gwarancja obejmująca zakres i okresy zgodne z gwarancjami jakości udzielanymi przez producentów/dostawców."
Rękojmia a gwarancja — kluczowe różnice i zastosowanie
Główną różnicą między rękojmią a gwarancją jest ich podstawowe źródło i charakter. Gwarancja jest dobrowolnym, dodatkowym zobowiązaniem umownym, które można dostosować do indywidualnych potrzeb stron umowy, podczas gdy rękojmia jest obowiązkową odpowiedzialnością wynikającą z przepisów prawa cywilnego. Zrozumienie tych różnic jest kluczowe dla zmniejszenia ryzyka i świadomości swoich praw.
Commentaires